Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 26 Ağustos 2024 tarihinde yayımladığı "İhtiyaç ve Norm Kadro Fazlası Öğretmenler" başlıklı 2024/57 sayılı genelgeyle norm fazlası öğretmenlerin atama süreçlerine ilişkin önemli düzenlemelere imza atmıştır. Bu düzenlemeler eğitim kurumlarında norm kadro fazlası konumunda olan öğretmenlerin tayin ve yer değiştirme süreçlerini yeniden şekillendirmeyi hedeflemektedir.
Genelgenin Ana Esasları: Öncelikli Yerleştirme Süreci: Norm kadro fazlası öğretmenler öncelikle görev yaptıkları ilçe sınırları içerisinde branşlarında ihtiyaç bulunan eğitim kurumlarına atanacaktır. Yerleştirmeler öğretmenlerin tercihleri ve hizmet puanı üstünlüğü göz önünde bulundurularak gerçekleştirilecektir.
Zorunlu Atama: İlçe içindeki atamalar sonucunda yerleştirilemeyen veya başvuruda bulunmayan öğretmenler ilçede boş norm kadro bulunması hâlinde hizmet puanı en az olandan başlayarak resen atanacaktır.
İl İçi ve İl Dışı Yer Değişiklikleri: İlçe içi yerleştirmelerle norm fazlası problemi çözülemezse öğretmenler il içinde diğer ilçelere tayin edilecektir. Şayet bu yöntem de yetersiz kalırsa Bakanlık tarafından belirlenen ve öğretmen açığının en fazla olduğu beş il arasından tercihler alınarak yerleştirmeler yapılacaktır.
Sözleşmeli ve Kadrolu Öğretmenler Arasındaki Ayrımlar: Kadrolu öğretmenlerin atamaları genellikle ilçe ve il sınırları içinde yapılırken sözleşmeli öğretmenler için daha geniş bir coğrafi alan söz konusu olabilmektedir. 2024-2025 eğitim öğretim yılı için yayımlanan norm fazlası genelgesi doğrultusunda sözleşmeli öğretmenlerin iller arası atamaları ihtiyaç duyulan bölgelere gerçekleştirilecektir. Bu durum bilhassa kırsal bölgelerde görev yapan öğretmenler için belirsizlik yaratmaktadır.
Öğretmenlerin Tepkileri ve Kaygıları: Bu düzenleme öğretmenler arasında tereddüt ve endişe doğurmuştur. Özellikle sözleşmeli öğretmenler il dışı yer değişiklikleri nedeniyle ailelerinden uzak kalma ve yeni çalışma ortamlarına uyum sağlama hususunda zorluk yaşayabileceklerini dile getirmektedirler. Ayrıca atama süreçlerinde bireysel tercihlerinin ne ölçüde dikkate alınacağı konusunda da kaygı taşımaktadırlar.
Yasal Dayanak ve Yönetmelik Uyuşmazlıkları: Genelge MEB'in mevcut yönetmeliklerine kimi açılardan aykırılık göstermektedir. Örneğin MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 53. maddesi norm kadro fazlası öğretmenlere il içinde geniş bir tercih hakkı tanırken genelge bu hakkı ilçe ile sınırlamaktadır. Bu durum öğretmenler arasında hukuki belirsizliklere ve uygulamada problemlere neden olabilir.
MEB'in norm kadro fazlası öğretmenlere yönelik bu yeni düzenlemesi eğitimde kaynakların verimli kullanılması ve öğretmen açığının giderilmesi amacını taşımaktadır. Söz konusu uygulamanın öğretmenler üzerindeki etkileri yerleştirme süreçlerindeki belirsizlikler ve yönetmeliklerle uyumsuzluklar gibi meseleler dikkatle ele alınması gereken hususlar olarak ön plana çıkmaktadır. Bu sebeple sürecin şeffaf adil ve öğretmenlerin haklarını gözeten bir biçimde yürütülmesi büyük önem taşımaktadır.